بت انتصاب قائم مقام تجاری

در همه موارد و در کلیه امور تجاری ممکن است تاجر شخصاَ نتواند عملیات تجاری انجام دهد بلکه فرد دیگری را به عنوان قائم مقام یا نماینده از طرف خود تعیین نماید تا تمام یا قسمتی از امور بازرگانی او را انجام دهد.
این عمل یعنی تفویض اختیار و نمایندگی در پاره ای از امور و مسائل منع قانونی ندارد. و هم در قانون مدنی و هم در قانون تجارت مورد توجه قانونگذار قرار گرفته است و ماده 395 قانون تجارت در این خصوص چنین می گوید :
" قائم مقام تجاری کسی است که رئیس تجارتخانه او را برای انجام کلیه امور مربوط به تجارتخانه یا یکی از شعب آن نایب خود قرار داده و امضای او برای تجارتخانه الزام آور است سمت مزبور ممکن است، کتباَ داده شود یا عملاَ"
ممکن است چنین تصور شود که نمایندگی بازرگانی همان وکالت است که در قانون مدنی در ماده 656 به شرح ذیل آمده است :
" وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین ، طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می نماید ". لیکن بین وکالت و نمایندگی بازرگانی تفاوت هایی وجود دارد به این معنی که موکل می تواند هر وقت که بخواهد وکیل را عزل کند مگر اینکه وکالت بلاعزل باشد که ضمن عقد لازمی شرط شده باشد و در موارد ذیل منتفی می گردد :
1- به عزل موکل
2- به استعفاء وکیل
3- به موت یا جنون وکیل یا موکل
لیکن در مورد نماینده تجاری وضع به گونه دیگری است به این معنی که با فوت و یا حجر تاجر، قائم مقام تجاری عزل نمی شود بلکه به امور و وظایف تجاری خود ادامه می دهد همچنانکه ماده 400 قانون تجارت در این خصوص چنین می گوید :
" با فوت یا حجر رئیس تجارتخانه قائم مقام تجاری منعزل نیست ... "
به علاوه نمایندگی تجاری فقط در امور تجاری و تجارتخانه است در صورتی که وکالت در کلیه مسائل و امور حقوقی و کیفری ممکن و متصور است مثلاَ ممکن است شخصی کسی را وکیل نماید که زمین یا خانه و یا اتومبیلی برایش بخرد یا بفروشد یا اینکه در دعاوی حقوقی از طرف او در دادگاه شرکت نماید و یا از پرونده او در امور کیفری دفاع نماید. بدیهی است که حدود و اختیارات وکیل در امر وکالت محدود به همان مواردی است که در وکالتنامه قید شده است مثلاَ ممکن است در وکالتنامه قید شده باشد که وکیل فقط حق خرید فرش، یا اتومبیل یا خانه ای برای موکل دارد که در این صورت اختیارات وکیل منحصر و محدود به همین موارد است و او حق فروش اتومبیل یا خانه موکل را نخواهد داشت مگر اینکه در موقع تنظیم وکالتنامه بدان تصریح شده باشد زیرا ماده 633 قانون مدنی در مورد حدود اختیارات وکیل به صراحت چنین می گوید :
" وکیل نمی تواند عملی را که از حدود وکالت او خارج است انجام دهد ".

آدرس: خیابان ولیعصر، تقاطع نیایش، بلوار اسفندیار، پلاک 90
تلفن: 42143-021
ایمیل: info@companyregister.ir